Miskraam.

Wij willen je graag informeren over een miskraam in de eerste zestien weken van de zwangerschap.

Een miskraam komt relatief vaak voor. Als de zwangerschapstest positief is gaat het bij ruim tien procent van alle zwangerschappen toch nog fout. Soms gebeurt dit onopgemerkt. Je komt er dan pas achter tijdens de termijnecho. Er blijkt dan dat er geen kindje is of dat het hartje niet klopt. Vaak zijn bloedverlies en/of buikpijn de eerste tekenen van een miskraam. Geruststellend is dat bloedverlies regelmatig voorkomt bij zwangere vrouwen. Bloedverlies hoeft niet altijd te betekenen dat jouw zwangerschap mis gaat.

Er zijn een aantal onschuldige situaties waarin bloedverlies kan optreden. Er is dan geen sprake van een miskraam. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Innestelingsbloeding:
  Door de ingroei van het kindje in het baarmoederslijmvlies kan er een bloeding optreden. Dit gebeurt meestal tussen de vierde en zesde van jouw zwangerschap.
• Contactbloeding:
  Zodra je zwanger bent zijn de cellen aan de buitenkant van de baarmoedermond extra gevoelig. De baarmoedermond bevindt zich in de vagina. Door mechanische druk kunnen deze cellen snel gaan bloeden. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren na gemeenschap (vrijen), persen op harde ontlasting, lichamelijke belasting, veel hoesten.
• Overige oorzaken:
  Als je aambeien hebt kan het zijn dat het bloedverlies hiervan afkomstig is. Ook een onopgemerkt snijwondje na het scheren is weleens de oorzaak. Soms heeft iemand bloedingen zonder dat de zwangerschap in gevaar is, maar is er geen duidelijke reden aan te wijzen.

Oorzaken van een miskraam.

Een miskraam is een verdrietige gebeurtenis. Misschien is een miskraam makkelijker te accepteren als je bedenkt dat er iets mis is gegaan bij de bevruchting of bij de eerste celdelingen. Hierdoor zal het kindje zich niet ontwikkelen tot een gezond kind. De natuur vindt dit als het ware een logische oplossing: het kindje groeit niet meer verder en wordt afgestoten door het lichaam.

Erfelijke afwijkingen spelen hierbij vaak geen rol. Er zijn dus geen gevolgen voor een volgende zwangerschap.

Wat kun je verwachten?

Bloedverlies of buikpijn zijn vaak de eerste tekenen dat het fout dreigt te gaan. Het patroon, de duur en de hevigheid van het bloedverlies en de buikpijn kunnen heel erg verschillen en zeggen niets over de uitkomst van de zwangerschap. Bij bloedverlies bestaat nog steeds de kans dat de zwangerschap gewoon doorgaat en dat er uiteindelijk toch een gezond kindje wordt geboren.

Wij raden je aan om voldoende maandverband in huis te hebben. Nachtverband kan handig zijn bij hevige bloedingen. Het gebruik van tampons wordt afgeraden.

Buikpijn en bloedverlies.

Bij een miskraam waarbij het lichaam zelf het kindje afstoot, kan het bloedverlies in de eerste week behoorlijk heftig zijn (denk aan twee maandverbanden per dag doordrenkt met bloed). Meestal komen er stolsels mee. Die herken je aan de donkerrode kleur en de gladde vorm.Vaak treedt samen met het bloedverlies flinke menstruatieachtige buikpijn op; die is meestal het heftigst op de derde dag van het bloedverlies. De pijn kan uitstralen naar jouw rug en jouw bovenbenen. De pijn kan lijken op weeën. Na acht dagen nemen het bloedverlies en de pijn over het algemeen sterk af. Jouw lichaam gaat dan ‘ontzwangeren’. Jouw borsten worden minder gespannen en de misselijkheid verdwijnt.

Bij de helft tot driekwart van de vrouwen met een miskraam wordt het kindje binnen één week na het begin van het bloedverlies en de buikpijn afgestoten. Soms duurt dat wat langer. Het kan helpen om in een vergiet te plassen zodat je kunt kijken wat je eventueel verloren hebt tijdens het plassen. Bij de meeste miskramen is er geen kindje en zie je wat bloedstolsels en soms een vruchtzakje. Het vruchtzakje is een met vocht gevuld blaasje met een vliezig omhulsel.

Wanneer er na de miskraam in jouw baarmoeder nog iets achtergebleven is, merk je dat doordat het bloedverlies en de buikpijn tijdelijk ophouden maar daarna weer terugkomen.

Wat kun je doen?

Omdat in veel gevallen een aanlegstoornis de oorzaak is van een miskraam is een behandeling om de miskraam te stoppen helaas niet mogelijk. Medicijnen of maatregelen zoals bedrust of stoppen met werken zijn helaas zinloos. Een miskraam is niet te voorkómen en komt echt niet door sporten, vrijen of tillen. Voel je je dus vooral niet schuldig.

Jouw verloskundige.

Bel jouw verloskundige altijd bij bloedverlies, buikpijn en koorts van 38° of hoger. Ze zal je vragen naar de hoeveelheid bloedverlies en naar de buikpijn. In overleg met jou kunnen zij u een echo aanbieden. Een zwangerschapstest is niet zinvol om er achter te komen of het kindje nog leeft; het zwangerschapshormoon blijft lange tijd aantoonbaar in de urine, ook bij een miskraam. Hierdoor kun je dus nog wel een positieve testuitslag krijgen.

Op basis van jouw verhaal en het eventuele lichamelijke onderzoek en echo-onderzoek bespreekt de verloskundige met je of afwachten (van het natuurlijke verloop van de miskraam) verantwoord is. Jouw verloskundige geeft jou informatie, beantwoord jouw vragen en neemt met jou de belinstructies door.

Het echo‐onderzoek verandert helaas niets aan de uitkomst van jouw zwangerschap. Als het kindje nog levensvatbaar is moet je toch weer afwachten en ook dan is er nog een kans dat het misgaat. Blijkt uit echo‐onderzoek dat er geen kindje is (of dat het niet levensvatbaar is), dan adviseren verloskundigen en gynaecologen meestal om twee weken af te wachten. Heeft jjouw lichaam de zwangerschap dan nog niet afgestoten, dan kom je in aanmerking voor curettage. Dit is een behandeling om jouw baarmoeder leeg te laten maken. Natuurlijk mag je zo lang afwachten als je zelf wilt, zolang dat medisch verantwoord is.

Behandeling.

Voor een behandeling zal jouw verloskundige je verwijzen naar een gynaecoloog. Er zijn twee behandelingen mogelijk om jouw baarmoeder leeg te maken als dat niet spontaan gebeurt:

• Het leegmaken van de baarmoeder onder verdoving (curettage),
• of een behandeling met medicijnen.

De gynaecoloog beoordeelt voor welke behandeling je in aanmerking komt.

Herstel.

Na een miskraam herstelt jouw lichaam zich vrij snel en kun je snel proberen opnieuw zwanger te worden. De menstruatie komt vaak na ongeveer zes weken op gang, maar dit kan ook een paar weken eerder of later zijn.

Emotioneel kan een miskraam heel moeilijk zijn. Jouw fantasieën over het zo gewenste kindje worden zomaar afgebroken. Je bent geschokt en heel verdrietig. Naast gevoelens van verdriet kun je je ook schuldig, boos en leeg voelen. Jouw partner kan dezelfde gevoelens hebben als jou, maar vaak zijn die bij de partner minder heftig. Dat kan stress geven in jouw relatie. Praat erover en neem de tijd om alles te verwerken.

Belangrijk om nog te weten.

Er zijn een aantal dingen waar je op moet letten als je een miskraam hebt:

• Je mag paracetamol gebruiken tegen de buikpijn. Neem altijd twee tabletten per keer. Je mag maximaal 3000 tot 4000 mgr. per 24 uur. Dus dat is 3 tot 4 keer twee tabletten van 500 mgr.
• Om infectie tegen te gaan raden wij je aan om geen gemeenschap hebben zolang het bloedverlies duurt. Ook een bad wordt afgeraden. Gebruik geen tampons, maar gewoon maandverband.
• Bij bijzonderheden of vragen kun je contact opnemen met jouw verloskundige.
• Bel altijd in geval van:
  • Te veel bloedverlies, meer dan drie maandverbanden per uur.
  • Klachten zoals duizeligheid, flauwvallen, sterretjes zien in combinatie met ruim bloedverlies.
  • Koorts meer dan 38 graden Celsius.
  • Te veel buikpijn ondanks paracetamol.
• Als je weet dat jouw bloedgroep rhesus negatief is, meld dit dan bij jouw verloskundige. Soms is het dan nodig dat je een injectie krijgt met rhesus-antistoffen.

Nagesprek.

Op jouw verzoek kun je een paar weken na de miskraam er nog eens met jouw verloskundige over praten. Mocht je vragen hebben over een nieuwe zwangerschap dan kan ze die ook beantwoorden. Sommigen verloskundigen, zoals Verloskundig Centrum Assen e.o., bieden ook miskraambegeleiding aan.

In deze informatie is het normale verloop van een (dreigende) miskraam beschreven. Hierop kunnen altijd uitzonderingen bestaan waardoor jouw miskraam anders is. Heb je nog vragen na het lezen van deze informatie of ben je ongerust, neem dan altijd contact op met jouw verloskundige.

Graag willen wij de volgende sites onder jouw aandacht brengen.

FIOM, Stichting Ambulante FIOM
Vanuit het Fiom worden bijeenkomsten georganiseerd voor mensen die een miskraam hebben gehad.

Stichting Contactpunt voor miskramen
Op de website van deze stichting vind je veel informatie over het verwerken van een miskraam. Ook worden er contactavonden georganiseerd en je kunt telefonisch met een lotgenoot spreken.

Freya, Patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek
Freya richt zich met name op vrouwen die een miskraam hebben gehad na een reageerbuisbevruchting.